Tikiləcək mayeləşdirilmiş təbii qaz tankerlərinin ümumi dəyəri 22 milyard dollar qiymətləndirilir
Böyük Britaniyanın “Clarksons Research” şirkətinin analitikləri qlobal mayeləşdirilmiş təbii qaz bazarının əsas tendensiyaları ilə bağlı son araşdırmalarını, habelə ixtisaslaşdırılmış tankerlərlə dəniz daşımalarının gələcək inkişafı ilə bağlı proqnozlarını dərc ediblər.
“Clarksons”-un hesablamalarına görə, həm yaxın, həm də orta müddətli dövrdə LNG-yə qlobal tələbat sürətlə artacaq. Bu prosesin əsas katalizatorları həm Qərbi və Mərkəzi Avropa ölkələrinin təbii qaz tədarükünün şaxələndirilməsini təmin etmək üçün israrlı istəyi, həm də Asiya-Sakit Okean regionu ölkələrinin iqtisadiyyatlarının daha da dinamik inkişafı olacaq ki, onlar getdikcə daha çox “mavi yanacaq” almağa məcbur olacaqlar.
2022-ci ilin birinci yarısının nəticələrinə görə, mütəxəssislər keçən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə Aİ ölkələri tərəfindən idxal edilən mayeləşdirilmiş təbii qaz həcmlərinin demək olar ki, 50% artdığını, həmçinin ABŞ-ın LNG ixracının bir hissəsinin Asiyadan Avropaya istiqamətləndirilməsini qeyd edirlər.
Güman edilir ki, 2022-ci ilin sonuna qədər dünya bazarına mayeləşdirilmiş təbii qaz tədarükü təxminən 400 milyon tona çatacaq ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq göstəricisindən 5% çoxdur. Eyni zamanda, maye qaz ticarəti ilə məşğul olan dövlətlərin sayı 42-dən 58-ə yüksələcək.
Əsas LNG ixracatçılarının proqramları 2028-ci ilə qədər "mavi yanacağın" mayeləşdirilməsi üçün mövcud (ildə 459 milyon ton) potensialın ikiqat artırılmasını nəzərdə tutur. Bununla yanaşı, idxalçı dövlətlər stasionar qazlaşdırma kompleksləri ilə yeni qəbuledici terminalların tikintisini planlaşdırır.
İxracın təmin edilməsi üçün ilkin mərhələdə reqazifikasiya aqreqatları (QSRU) olan üzən anbarlardan geniş istifadə edilməsi nəzərdə tutulur. Bu tendensiya Ukraynada böhranın kəskinləşməsi başlayandan bəri artıq 12 FSRU sifariş edən Aİ dövlətlərinin hərəkətlərində xüsusilə aydın görünür.
2022-ci ilin ikinci yarısının əvvəlinə mayeləşdirilmiş təbii qaz tankerlərinin sayı 691-ə çatıb ki, onların da əksəriyyətinin (621 gəmi) tutumu 100 000 kubmetrdən çoxdur. Cari ilin sonuna bu göstəricinin əlavə olaraq 3,8%, 2023-cü ildə isə daha 4,6% artacağı gözlənilir.
Yeni tikilmiş qaz daşıyıcılarının sifarişi qovluğu hazırda fəaliyyət göstərən ixtisaslaşdırılmış donanmanın tonajının demək olar ki, 40%-ni təşkil edir (2021-ci ilin əvvəlində bu göstərici 27% olub) və onların tikintisi üzrə sifarişlərdə dinamik artım davam edir.
2022-ci ilin yanvarından iyulun ortalarına qədər bütün dünyada gəmiqayırma zavodları ümumi tutumu 17,4 milyon kubmetr olan 104 LNG tankerinin tikintisi üçün sifariş verib. Bu müqavilələrin ümumi dəyəri 22 milyard dollar qiymətləndirilir. Yeni gəmilərin əsas hissəsi 2025-2026-cı illərdə istismara verilməlidir.
Gəmilərin yanacaq təchizatı üçün mayeləşdirilmiş təbii qazdan istifadənin artması meyli güclənməkdə davam edir. Belə ki, hazırda dünyanın 147 limanında gəmilərin “mavi yanacaq” ehtiyatını artırmaq imkanı yaradılıb və 2024-cü ilə qədər onların sayının 200 və daha çox olacağı gözlənilir.
Ekspertlər həmçinin inanırlar ki, 2030-cu ilə qədər dünyada mayeləşdirilmiş təbii qazın satış həcmi 620 milyon tona çatacaq ki, bu da onların əvvəlki proqnozlarından təxminən 40 milyon ton çoxdur.
“Seanews.az”
