Dəniz yükdaşımalarının həcmi artır
Dəniz yükdaşımalarının həcmi keçənilki 0,4% azalmadan sonra bu il 2,4% arta bilər.
“Seanews.az” xəbər verir ki, bu proqnozla BMT Baş Assambleyasının orqanı olan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ticarət və İnkişaf üzrə Konfransı (UNCTAD) çıxış edib.
UNCTAD-ın illik icmalında deyilir ki, "qlobal gəmiçilik sənayesi əhəmiyyətini qoruyub saxlayır. "2022-ci ildə dəniz daşımalarının ümumi həcminin 0,4% azalmasına baxmayaraq, 2023-cü ildə 2,4% artacağı gözlənilir. Proqnozlara görə, 2022-ci ildə 3,7% azalan konteyner daşımalarının həcmi 2023-cü ildə 1,2% artacaq, 2024-2028-ci illərdə isə artım ildə 3%-dən çox olacaq”.
Mütəxəssislər 2022-ci ildə neft və qaz nəqlinin həcminin əhəmiyyətli dərəcədə artacağına diqqət çəkirlər. Tanker tonajı üçün yükdaşıma tarifləri kəskin şəkildə artıb, UNCTAD bunu “geosiyasi amillər”lə izah edir. Vurğulanır ki, Ukraynada baş verən hadisələr nəticəsində yaranan fasilələr səbəbindən 2022-ci ildə neft nəqlinin diapazonu, eləcə də 2023-cü ildə taxıl daşıma diapazonu “görünməmiş yüksək səviyyəyə” çatıb, çünki ABŞ və Braziliya kimi taxıl idxal edən ölkələr alternativ yollar axtarmağa məcbur olublar.
UNCTAD gələcəkdə aşağı və ya sıfır karbonlu yanacağa keçid üçün qlobal gəmiçiliyin zəruriliyini vurğulayır. Bununla birlikdə, dekarbonizasiya "əhəmiyyətli xərclər" tələb edir. UNCTAD hesab edir ki, 2050-ci ilə qədər gəmilərin karbonsizləşdirilməsini başa çatdırmaq üçün ildə əlavə 8-28 milyard dollar tələb olunacaq. Bundan əlavə, “həmin tarixə qədər tam karbonsuz yanacaq tədarükünü təmin etmək üçün infrastrukturun qurulmasına 28 milyard dollardan 90 milyard dollara qədər investisiya tələb olunacaq.
UNCTAD həmçinin dünya donanmasının qocalmasından narahatdır. 2023-cü ilin əvvəlində ticarət gəmilərinin orta yaşı 10 il əvvəlkindən iki il böyük olmaqla 22,2 il idi. Hazırda dünya gəmilərinin yarısından çoxunun yaşı 15-dən çoxdur.
